Zo maak je de ideale thuis voor je kat

De kat is zowat het populairste huisdier in België. Maar wanneer deze territoriale en jachtgerichte dieren zich vervelen of niet op hun gemak voelen, durven ze dat al eens af te reageren op je woning. Nochtans voorkom je gemakkelijk problemen dankzij enkele kleine aanpassingen en inzichten in het gedrag van deze kleine huistijgers.  

 

De binnenruimte optimaliseren

Iedereen weet wel dat je in een woning waar huisdieren wonen toch een extra inspanning moet leveren om alles spic en span te houden. Maar door op voorhand goed na te denken over bijvoorbeeld de keuze van vloerbekleding, indeling van de ruimte, veiligheid enz. kan je alles goed leefbaar houden. Zeker als het om katten gaat, geeft een beter inzicht in de aard van deze dieren je een voorsprong om je huis én huisdier in topvorm te houden.

 

Het territorium van je kat

Katten zijn territoriale dieren. Zelfs meerdere katten binnen eenzelfde huishouden hebben elk hun eigen territorium dat ze liever niet delen met de anderen. Daarnaast is dat territorium ook functioneel opgedeeld in zones, die je idealiter in je woning toepast:

Rust- en slaapzones

Je kat heeft veilige, rustige plekken nodig waar ze zich ongestoord kan terugtrekken. Zeker wanneer je bijvoorbeeld ook kinderen hebt of meerdere (soorten) huisdieren. Gelukkig slapen deze viervoeters zowat overal comfortabel, of het nu een designermandje is of de kartondoos waarin je boodschappen mee naar huis bracht. Belangrijk is vooral dat de poes zich geborgen voelt en niet gestoord wordt. 

Ligplekken om te slapen zijn niet hetzelfde als rustplekken waar je kat nog iets te zien heeft. Loungen op de vensterbank of aan een schuifraam doet iedere viervoeter wel graag, want zo zien ze nog eens iets of iemand passeren. Vergelijk het een beetje met tv-kijken. 

Verticale ruimte en verstopplekken

Daaraan gekoppeld voorzie je best ligplekken op hoogte. Katten voelen zich namelijk veiliger als ze zich kunnen verstoppen of hoger kunnen positioneren. Ze hebben er meer overzicht en controle over hun omgeving en dus zijn ze meer op hun gemak. Plekjes hoog op de krabpaal, op een kast, een wandplank ... zijn dan ook ideaal. 

Wil je daarbij helemaal over de top gaan, dan maak je je kat(ten) erg blij met een kattenloopbrug of hoogteparcours. Via eenvoudige wandplanken geef je je katten loopruimte wég van de vloer. Ze hebben overzicht over de kamer en als je hier en daar hoogteverschillen toevoegt, is het een ideale manier om je poes ook voldoende beweging te geven. Zorg dat je eerst een plan uitgetekend hebt om te voorkomen dat je viervoeter bijvoorbeeld in een hoek gedreven wordt en daar niet meer weg kan, of dat het parcours boven je bed of boven het keukenaanrecht passeert.

Let er bij de installatie van de planken ook op dat je elk element goed verankert in de muur met de juiste pluggen. Om de grip voor je kat te garanderen kan je een stoffen of rubberen bekleding voorzien bovenop de loopplanken. Denk aan makkelijk afwasbaar materiaal.

Voederzone

Onze keuken is niet in de slaapkamer of omgekeerd, en ditzelfde geldt voor katten. Probeer de plaats waar je je viervoeter te eten geeft uit de buurt te houden van rustplaatsen en al zeker van de kattenbak. Als je meer dan een kat hebt, zorg dan voor het aantal katten plus één eetbakjes. Idealiter zou de waterbak niet direct naast de voederplaats mogen staan.

De +1-regel
Katten zijn dieren die enorm veel belang hechten aan bezit. Dat houdt in dat ze graag veel en verschillende bronnen hebben. Denk aan territorium, ligplaatsen, voedsel, water etc. Wanneer hier aan voldaan wordt, heb je een gelukkige poes die je huis niet zal slopen. Je hanteert gemakkelijkheidshalve de volgende regel: het aantal voorzieningen dat je biedt moet gelijk zijn aan het aantal katten plus één. Heb je bijvoorbeeld twee katten in huis, dan voorzie je drie kattenbakken. 

Je kan de plek schoon houden door placemats of voerbakstaanders onder de bakjes te plaatsen. Heb je meerdere katten die elk een specifiek dieet moeten volgen, dan kan je tegenwoordig voerbakken kopen die enkel open gaan als ze de chip lezen van de kat die uit die bak mag eten.

Toiletzone

Ook de kattenbak houd je uiteraard weg van de keuken of rustplaatsen van je viervoeter. Bij voorkeur heb je voldoende kattenbakken voor elke kat in huis en één extra. Je kan variëren in modellen en in soorten kattenbakvulling. Wil je het toilet van je huisdier verbergen, dan kan je de kattenbak in een bestaand kastje integreren. 

Zet niet alle toiletten op een rij, maar verspreid ze over het huis. Zo kan je er bijvoorbeeld één in de garage plaatsen, één in de bureauruimte en één op zolder. Als je poes comfortabel naar het toilet kan, zal ze niet op het tapijt gaan. 

Spel- en jachtzone

Idealiter heb je in huis een plek om met je kat te spelen en prooigedrag na te bootsen. Een mentaal gezonde kat, zal minder geneigd zijn kattenkwaad uit te halen. Voorkom dit met hengelspeeltjes of voerpuzzels.

Sociale zone

Meestal is dit de woonkamer of de keuken, omdat daar interactie met mensen of andere huisdieren plaatsvindt. In deze ruimtes is het het beste om altijd een 'veilige zone' omhoog te hebben, zodat je kat zich kan terugtrekken als ze genoeg heeft van de interactie. Zelfs bovenop de barkast of krabpaal is al een mogelijkheid!

 

Krabben

Krabben is natuurlijk kattengedrag en essentieel voor mentale en fysieke gezondheid. Zo houdt het de nagels in goede conditie, kan de kat goed stretchen, komen er stoffen vrij in de hersenen die stress reduceren, kan je poes zo haar territorium markeren etc. Zorg dan ook voor meerdere stabiele krabobjecten, zowel verticaal als horizontaal, liefst op strategische plaatsen zoals doorgangen en in de buurt van slaapzones. Doe je dit niet, dan zal je poes zelf bepalen waar ze gaat krabben en kan je behang of je zetel er aan geloven. Opgepast: katten moeten zich bij het krabben volledig kunnen uitstrekken!

 

Kat naar buiten?

Het is voer voor discussie, maar de algemene consensus bij kattenprofessionals is toch dat je deze dieren tegenwoordig beter binnen houdt. Niet alleen voorkom je dat ze schade doen aan de omgeving (bijvoorbeeld wilde vogels doden of het bloemperk van je buur gebruiken als toilet), je voorkomt ook veel gevaren voor je poes (omver gereden worden, verloren raken, vechtpartijen, vergiftiging, mishandeling etc.) Daartegenover staat dat het voor katten een enorme verrijking is om buiten vrij rond te lopen en wanneer je (half)wilde poezen opvangt, heb je ook geen andere keuze dan ze buiten te laten. Ook als je katten inschakelt als muizen- of rattenvangers moeten ze uiteraard naar buiten kunnen.

Catio to the rescue

De ideale tussenoplossing is een kattenren. Daarmee kan je huistijger genieten van buitenlucht en wat beweging halen zonder dat ze in gevaar komt of een gevaar vormt voor wilde dieren. 

In principe is zo'n kattenren een grote kooi uit hout of metaal, met draadgaas of tralies zodat de kat buitenlucht heeft zonder dat ze kan ontsnappen. Ofwel zet je de kooi vlak naast je huis en verbind je de beide door middel van een raam of een kattenluik. Je kan de catio ook verder in je tuin zetten, waar een rustig hoekje is bijvoorbeeld. Je kan de kat er dan naartoe leiden via een overdekte 'tunnel'. Ook die kan uit planken of uit metaal bestaan. 

Er zijn kant-en-klare modellen te koop maar je kan uiteraard zelf aan de slag met een eigen ontwerp. Cruciaal is dat je de ren veilig maakt (niemand, inclusief de kat, kan eruit en ongewenste dieren kunnen er niet in) en verrijkt met ligplaatsen, krabmogelijkheden en bescherming tegen de weersomstandigheden (regen of felle zon).